Góry Sokole, czyli popularne Sokoliki, przez wielu uważane są za najładniejszy rejon wspinaczkowy w Polsce, a ich sportowe oraz tradowe klasyki są powszechnie znane i cenione. Co ważne - granitowe skały obfitują w górskie formacje (rysy, zacięcia, kominy) oraz tarciowe płyty, co świetnie przygotowuje do wspinania w Tatrach i Alpach. W aktualizowanym co jakiś czas wpisie znajdziecie informacje na temat polecanych dróg oraz zdjęcia niektórych z nich. Dodatkowo dorzucam pomocne linki z wyróżnionymi drogami w szerokim zakresie trudności oraz ciekawe zestawienia tradów wraz z komentarzami. Zdjęcia dodawane są systematycznie i w galerii ułożone są w kolejności od najnowszego do najstarszego.

Weekend nad Popradzkim Stawem – mimo wcześniejszych dobrych prognoz pogoda nie pozwala niestety na realizację planów. W sobotę jest pochmurnie i zimno, kierujemy się pod Galerię Osterwy – tutaj udaje zrobić się jedynie krótką Haninę (VII+) z końcówką Foxuv sen (VII-). Niedziela wita nas piękną pogodą, gdy jednak rozgrzewamy się na znanej mi już drodze Plška (VI-) na Szarpanej, pojawiają się chmury i mocny wiatr. Temperatura odczuwalna spada poniżej zera i choć drogę kończymy, o działaniu na zachodniej ścianie możemy zapomnieć. Czując niedosyt zbiegamy do Plesa i podchodzimy pod Osterwę. Próbujemy Stredom steny (VI+) – niestety zaliczam odwrót spod trudności na kluczowym wyciągu, który jest kompletnie zarośnięty.

W niedzielę planujemy działać od rana na południowo-zachodniej ścianie Jastrzębiej Turni, decydujemy się więc na nocleg w Dolinie Kieżmarskiej dzień wcześniej. Nad Zielonym Stawem pojawiamy się późnym popołudniem, wciąż jednak wystarczająco wcześnie by przejść krótką Cestę horských zvodcov (VII+) na nieodległych Jastrzębich Spadach. Drugiego dnia kończy się na jednej drodze – Smrť Vegetariánom (VI-) okazuje się na tyle absorbująca, że na główny cel nie mamy już wystarczającego zapasu czasu.

Po sobotnim wspinaniu na Czołówce MSW na niedzielę zaplanowaliśmy kombinację na innej północnej ścianie – Kazalnicy Mięguszowieckiej. Rano jednak okazuje się, że prognoza pogody uległa pogorszeniu – po południu przewidywany jest mocny opad. Ostateczną decyzję podejmujemy pod ścianą – nie ma większych szans na realizację oryginalnego planu, trzeba poszukać alternatywy. Wybieramy wspinanie na zachodniej wystawie Żabiego Mnicha – jej niewielka wysokość umożliwia zrobienie więcej niż jednej drogi oraz szybki wycof w przypadku deszczu. Finalnie zanim pogoda się załamie udaje nam się przejść dwie linie - najtrudniejszego obecnie na ścianie, ubezpieczonego spitami Pro Paina (oryginalnie VII+/VIII-) oraz rysowego trada – Chrobaka (VI).

Kilka słonecznych dni powoduje, że wystawy północne są suche, postanawiamy więc weekendowo wybrać się na takowe w okolicy Morskiego Oka. Po długiej łańcuchówce dwa dni wcześniej (RELACJA) mocy w nogach brakuje, sobotnia akcja skrojona jest więc na miarę - udajemy się pod szybko dostępną Ścianę Czołową Północnego Filara Mięguszowieckiego Szczytu Wielkiego. Na celownik obieramy jedną z dwóch (obok Szarego Zacięcia) najpopularniejszych linii – Greystone (VII), oferującą różnorodne wspinanie z mieszaną asekuracją. Droga, mimo iż nie za długa (5/6 wyciągów) posiada kilka świetnych odcinków i na pewno warto ją zrobić, nawet jeżeli wygląd ściany latem nie zachęca 😉.

Pomysł na łańcuchówkę obejmującą wspinanie na Kieżmarskim lub Widłach i przejście granią na Łomnicę by zrobić drogę na jej zachodniej ścianie chodził mi pod głowie od jakiegoś czasu. Gdy początkiem września pojawia się krótkie okienko pogodowe, na akcję namawiam Michała, a by doznania były pełniejsze proponuję działanie car-to-car i wybór rzadko powtarzanych dróg autorstwa dwóch wybitnych taterników. Zaczynamy od Prawego Filara Tatarki na Wielkim Szczycie Wideł (niedawno V+ A0, klasycznie ok. VI+), kończąc na Łomnicy drogą Páleníčka, Čuňasovą (wariant VI+ a właściwie to ok. VII) - tak też powstaje kombinacja Widłami w Łomnicę 😉. O mały włos akcję musielibyśmy przerwać, dzięki wsparciu życzliwych Słowaków udało się ją jednak dokończyć!

Po alpejskich wojażach czas na powrót w tatrzański granit. Pierwsza niedziela września zapowiada się chłodno, prognozowane kilka godzin Słońca daje jednak szansę by podziałać na południowej wystawie. Swoje kroki kierujemy pod Wołową, gdzie na celownik obieramy dwie linie – nowoczesną Medzi Legendami (VIII-) oraz historyczną Kývala-Orolín-Zeitler (VII). Finalnie udaje zrobić się tylko pierwszą z nich – niska temperatura i gęste chmury oraz popołudniowy spadek spręża powodują, że na Orolinie wycofujemy się spod trudności (wracam rok później z Anią - OPIS).

Po przejściu Rébuffata na Midi (RELACJA) zostajemy na nocleg w schronisku Cosmiques, by kolejnego dnia udać się na innego lokalnego klasyka – drogę Contamine’a (6a+) na Pointe Lachenal. Popołudniu pogoda ma się załamać, pod południowo-wschodnią ścianą stawiamy się więc wcześnie rano. Z turni można łatwo zejść, by jednak nie wspinać się z ciężkim sprzętem większość ludzi decyduje się na powrót zjazdami – podobnie robimy i my. Linia oferuje kapitalne wspinania w rysach na całej długości, a kluczowe wyciągi prowadzące wielkimi popękanymi płytami są po prostu obłędne. Według mnie jest i ładniej i bardziej ciągowo niż na wspomnianej na wstępie drodze, a obie zaliczają się zdecydowanie do grona najlepszych „szóstek” w Alpach.

Dzień po naszym wspinaniu na Kapucynie (RELACJA) obóz KW BB w Courmayeur dobiega końca, opuszczamy camping i przenosimy się do Chamonix. Noc i poranek są deszczowe, gdy dzwonimy do Cosmiques okazuje się jednak, że na lodowcu Vallée Blanche jest piękna pogoda. Od razu wyjeżdżamy więc na Aiguille du Midi z planem przejścia dwóch świetnych linii w dwa dni. Napisać o pierwszej z nich, że to klasyk to jak nic nie napisać – droga Rébuffata jest bowiem jedną z najczęściej powtarzanych w całych Alpach. Jej dostępność, niesamowite usytuowanie oraz niewątpliwa uroda powodują, że przy ładnej pogodzie ustawiają się na niej kolejki, a stopień wyślizgania granitu sięgnął poziomu niespotykanego nigdzie indziej w górach 😊.

Grand Capucin to według wielu najładniejsza turnia w rejonie Mont Blanc oraz pozycja obowiązkowa dla każdego ambitnego górskiego łojanta 😉. Jej wschodnia ściana jest jednym ze wspinaczkowych symboli Alp i oferuje sporo pięknych dróg w doskonałej jakości granicie - w tym trudne, światowe klasyki. Najprostszym i najbardziej popularnym sposobem zdobycia szczytu jest przejście kombinacji Drogi Szwajcarskiej (6b+A0/~7b) i O Sole Mio (6c) na ścianie południowo-wschodniej – łącząc te dwie drogi uzyskujemy piękną linię o przystępnych trudnościach (6a+). Na początek do pokonania mamy kilka wyciągów dojściowych, później czeka nas już jednak wspinaczkowa uczta w słynnym pomarańczowym granicie. Kto raz spróbuje – na pewno będzie chciał wrócić!

Dzień po powrocie z długiej akcji na Aiguille Noire (RELACJA) wypadałoby odpocząć, szkoda jednak czasu gdy jest się w tak pięknym miejscu jak Courmayeur, a pogoda dopisuje 😊. Wyjeżdżamy więc kolejką na Helbronner z planem przejścia jednego z najładniejszych spośród nietrudnych klasyków lodowca Gèant – Le Lifting du Roi (5c) na położonej w obrębie Petit Capucin turni Roi de Siam. Zaczynamy od kawy w schronisku Torino, gdzie spotykamy kilku klubowiczów – jednego z nich postanawiamy zabrać ze sobą.

Plan działania na czas obozu, poza wspinaniem na słonecznych turniach lodowca Gèant/Vallée Blanche, zakładał również przejście jednej z wielkich ścian. Gdy dwa z trzech głównych celów odpadły z powodu warunków, sytuacja stała się jasna – ruszamy na Aiguille Noire i alpejskiego klasyka, prawie kilometrową drogę Ratti-Vitali (6a/6b A1 TD+). Przygodą samą w sobie jest dotarcie pod ścianę i powrót z niej, samo wspinanie to już czysta przyjemność 😉. Skład zespołu klaruje się w ostatniej chwili, późnym popołudniem wraz z Romkiem i Szymonem opuszczamy camp i udajemy się na nocleg do schroniska Monzino, z którego następnego dnia rozpoczniemy naszą 30-godzinną akcję.

Pobyt na obozie klubowym (48 osób!) w Courmayeur rozpoczynamy od aklimatyzacyjnego rozwspinu na lodowcu Géant. Tzw. Satelity Tacula czyli turnie położone w obrębie masywu Mont Blanc du Tacul oferują mnóstwo pięknych dróg, a ich położenie i względnie niewielka wysokość umożliwiają jednodniowe akcje. Na oswojenie się z alpejskim granitem wybieramy świetną linię o charakterze rysowym - Salluarda (6a/6a+) na południowej ścianie Pointe Adolphe Rey. Wspinanie jest przyjemne, trudności przystępne (przeważają wyciągi 5b-5c), asekuracja bardzo dobra, a powrót pod ścianę zjazdami bardzo szybki – nie dziwi więc, że droga należy do grona najpopularniejszych w rejonie!

Słynne Płyty Pająków (znane również jako Płyty Pochylego, słow. Pochylého platne) na Kieżmarskim Szczycie oferują kilka przepięknych linii. Po dwukrotnym zaliczeniu ultra-klasyka, Wielkiego Zacięcia (VI+) i przejściu nowoczesnej Ódy na radosť (VII+, wg mnie jedna z najlepszych dróg w Tatrach), przyszedł czas na zmierzenie się z najstarszą linią w tej części ściany, nazwanej tak samo jak cała formacja - Płytami Pochylego (VIII-) lub też Drogą Pająków. Co prawda najczęściej przechodzona jest tylko górna część drogi, oferująca główne trudności (najszybciej dostać się tam przez Cmentarzysko lub Lewym Puškášem), wraz z Dawidem postanawiamy zrobić jednak całość – mimo iż dolna część nie zachęca swoim wyglądem.

Sobotni poranek na obozie w Zbójnickiej Chacie wita nas gęstymi chmurami. Padać zacząć może w każdej chwili, wybieramy więc nieodległą, łatwą (V), prawie w całości obitą i wyposażoną w stanowiska zjazdowe drogę na Jaworowym Szczycie – Filar Kellego (znaną również jako Żebro Kelle-Šuna). Pod ścianą dopada nas deszcz i zaliczamy odwrót, późnym popołudniem jednak wracamy – tym razem zabierając ze sobą kolegę. Drogę robiłem już kilka lat wcześniej (RELACJA), nadaje się ona świetnie na szybką akcję - również w niepewną pogodę i tuż po deszczu. Tym razem - w sam raz na wypełnienie czasu pomiędzy obiadem i kolacją w schronisku 😊.

Drugi dzień pobytu w Staroleśnej zaczynamy od wspinania na Ostrym Szczycie. W 2018 roku powstała tam linia rozwiązująca dolną część ściany położoną pomiędzy Ostrzem Filara i Motyką oraz forsująca górną płytę, którą druga ze wspomnianych dróg obchodzi – Primula Minima (VI). Nowa pozycja okazuje się bardzo ładna, przy czym dość mocna w swojej wycenie i posiadająca dwa fragmenty z wymagającą asekuracją. Po powrocie pod ścianę postanawiamy zrobić coś chodzonego i przystępnego, co dla odmiany poprowadzić będzie mogła w całości moja partnerka – po trzech latach wracam więc na jedną z najładniejszych (najładniejszą?) piątkę w całych Tatrach, Motykę na pobliskim Małym Lodowym.

Pierwszego dnia obozu KW Bielsko-Biała odwiedzamy południową ścianę Małego Lodowego Szczytu. Po dotarciu do Zbójnickiej Chaty i zrzuceniu ciężkich plecaków ruszamy pod pierwszą zaplanowaną drogę – popularny Czereśniowy Filar (V+), z którego wycofaliśmy się rok temu w ulewie. Po wejściu na szczyt szybko zbiegamy pod ścianę i mimo dość późnej już pory oraz spadku spręża decydujemy się działać dalej. Na oku od dawna mam kluczącą w płytach między przewieszeniami linię zespołu Gross-Páleniček (VII-) – drugie z tych nazwisk to obietnica przygody i niełatwej cyfry, dodatkowego smaczku dodaje też niejasny przebieg drogi.

Według wszystkich prognoz weekend ma być ciepły i bezdeszczowy, postanawiamy więc podziałać dwa dni na odległej Galerii Gankowej, z noclegiem pod ścianą. Na celowniku dwie piękne i rzadko obecnie powtarzane drogi - Zacięcie Czarnej Płyty (VII-) oraz Filar Centralny (VII). Niestety warunki i pogoda okazują się kompletnie inne od przewidywanych i dwukrotnie weryfikują nasze plany. Pierwszego dnia kończy się wycofem spod zalanej Czarnej Płyty i wyjściem ze ściany Drogą Klasyczną (IV/V), drugiego bezskutecznym oczekiwaniem aż przestanie padać i uda się wbić w cokolwiek. Pozostaje pogodzić się z tym na co nie mieliśmy wpływu i pocieszyć doładowaną łydką, przejściem ściany oraz mrocznymi klimatami odludnej Doliny Ciężkiej.

W dzień podróży powrotnej szykowaliśmy się do działania na Tre Cime, poranny opad zweryfikował jednak nasze plany. Postanawiamy nie rezygnować ze wspinania i spróbować szczęścia na Przełęczy Falzarego. Jedna z dróg, które trzymałem na taką okazję to Orizzonti di Gloria (VI+/VII-) – płytowy klasyk zlokalizowany na południowej ścianie Piccolo Lagazuoi. Poza urodą drogi zachęca krótkie podejście, stała asekuracja i stanowiska zjazdowe oraz łatwy powrót ze ściany – kolejna świetna opcja na szybką akcję lub niepewną pogodę. Widać Włosi o tym wiedzą - w drogę mimo czarnych chmur startują dwa zespoły przed nami oraz jeden za. Szczęśliwie jedna ekipa puszcza nas przodem po trzech wyciągach - słysząc, że po wspinaniu czeka nas 9 godzin jazdy do Polski 😊.

Pięć dni po przejściu drogi Constantini-Ghedina (LINK) wracamy pod południowe filary Tofany. Ponownie nie udaje nam wbić się w wymarzoną linię Constantini-Appolonio, tym razem po dwudniowych intensywnych opadach i przy niskiej temperaturze ściana na wielu fragmentach jest zbyt mokra byśmy odważyli się spróbować. Na pocieszenie wybieramy piękną płytową drogę na pierwszym filarze (Primo Spigolo) - Aspettando la vetta. Droga oryginalnie wyceniona została na 6c (obecnie większość źródeł podaje 6b+/VII+) i charakteryzuje się bardzo długimi wyciągami, na których czekają dość spore run-outy. Dzięki świetnej rzeźbie ściany i litej skale w trudnościach, podróż środkiem ogromnych płyt jest jednak wystarczająco bezpieczna by czerpać z niej przyjemność - naprawdę warto!

W całych Dolomitach od rana zimno i deszczowo, postanawiamy więc wyjechać pod Cinque Torri i spróbować zrobić choć jedną krótką drogę gdy tylko przestanie padać – to jedno z lepszych miejsc na taką okoliczność. Po kilku godzinach spędzonych w samochodzie nie wytrzymujemy i decydujemy się „na mokro” przejść nietrudnego klasyka na południowej wystawie Torre Grande, słynącego z efektownego trawersu pod okapem – Miriam (V+). Po zrobieniu drogi i powrocie pod ścianę pogoda poprawia się tylko trochę, w oko wpada mi jednak piękna linia Franceschi, namawiam więc partnerkę by pomarzła jeszcze trochę i byśmy spróbowali choć pierwszy, niezwykle efektowny wyciąg. Finalnie udaje się zrobić całą drogę - zdecydowanie warto było!

Dzień po wspinaniu na Tofanie pogoda zdecydowanie się pogarsza i od popołudnia przez cały kolejny dzień prognozowane są mocne opady. Decydujemy się więc by spróbować wykorzystać krótkie okno na przejście pięknej linii Nikibi (6b+) zlokalizowanej na Torrione Marcella, wkomponowanej w imponujący mur skalny Lastoni di Formin. Wybrana przez nas droga prowadzi litymi płytami, jest bardzo dobrze ubezpieczona spitami oraz posiada stanowiska zjazdowe. Dodając do tego krótkie podejście pod ścianę i łatwe z niej zejście mamy przepis na nowoczesnego klasyka – nadającego się również na niepewną pogodę.

Ogromne, południowe filary Tofany di Rozes to jeden z symboli Dolomitów. Na  ich ścianach wytyczono mnóstwo dróg, wśród których jednymi z najpopularniejszych są dwie historyczne linie zlokalizowane na Drugim Filarze, zwanym Pilastro di Rozes: Constantini-Ghedina (VI-) i Constantini-Apollonio (VII+). Nasz główny plan zakładał przejście drugiej z nich, jednak z powodu niepewnej pogody i braku pełnej gotowości, już pod ścianą zdecydowaliśmy się na cel zastępczy, który zresztą od dawna pozostawał w planach. Ponad 600-metrowa droga okazała się bardzo ładna w dolnej części, słynny trawers nad okapem nie zawiódł oczekiwań, a wrażenia estetyczne popsuły jedynie mniej lite, górne partie filara. Ścianę warto jednak zrobić - czy to jednym, czy drugim klasykiem!

Tym razem pobyt w Dolomitach rozpoczynamy od wizyty w grupie Cadini di Misurina – na rozwspin i po nocnej podróży cel nie może być odległy, zbyt długi czy ryzykowny. Idealnie na taką okazję nadaje się otwarta w 2017 droga prowadząca pięknymi płytami Pilastro di Misurina – Wolkenreise (pol. Podróż w Chmurach, 6b+). Szybkie podejście, sportowe obicie, lity charakter oraz niesamowite widoki – to wszystko sprawia, że droga szybko zyskała na popularności i zbiera bardzo pozytywne opinie. Po śniadaniu w Misurinie wyjeżdżamy kolejką krzesełkową do schroniska Col de Varda (2106 m.) i ruszamy pod wybrany cel.

Masyw Łomnickiej Grani od strony Doliny Małej Zimnej Wody jest dość rozległy, a w jego obrębie znajduje się sporo większych i mniejszych turni. Dla wspinaczy interesująca jest zwłaszcza jedna z nich – Turnia PP, należąca do grupy Wielkiej Łomnickiej Baszty (słow. Lomnická veža Veľká PP). Na jej południowo-zachodniej wystawie znajdziemy ok. 10 krótkich dróg, w większości trudnych. Ściana położona jest nisko, a podejście z Hrebenioka zajmuje ok. godziny, można więc działać również poza sezonem lub gdy wyżej warunki nie dopisują. Tak też było i tym razem, gdy postanowiliśmy wybrać się na rekonesans – jego rezultatem było przejście drogi Zárez (VI+), zapoznanie się z dwoma wyciągami Stargate (wg topo VIII) oraz przyjrzenie się innym potencjalnym celom.

Po sobotnim działaniu w pełnym Słońcu na Kopie Spadowej, nazajutrz postanawiamy schować się w cieniu północnej wystawy Mnicha. Zaczynamy od przepięknej i dość wyjątkowej jak na Tatry drogi, oferującej wspinanie rysowe właściwie na całej długości – Kantu Hakowego (VII). Linia to od zawsze pobudzała wyobraźnię wspinaczy i kusiła swoją śmiałością, a według wielu swoją urodą bije na głowę pozostałe propozycje na północnych ścianach. Do tej tradowej perełki postanawiamy dorzucić sportowego klasyka tria Korczak-Marcisz-Paszczak, biegnącego tuż obok – Folwark Montano (VIII). Wspinanie na tych dwóch pięknych (a zupełnie różnych) drogach jednego dnia dało nam sporo frajdy, a prowadzenie wszystkich wyciągów stanowiło dodatkowe, osobiste wyzwanie.

Weekendowy pobyt nad Morskim Okiem rozpoczynamy od wizyty na Kopie Spadowej, na której dwie najpopularniejsze drogi to tradowy Skłodowski (VI-) oraz sportowa Pachniesz Brzoskwiną (VII-). Obie linie robiłem już podczas jednej wizyty kilka lat temu (RELACJA) i wszystkim taką kombinację polecam. Druga droga to jedna z najładniejszych obitych siódemek w Tatrach, dlatego też chętnie przystaję by zrobić ją ponownie z Anią, która ostrzy sobie zęby na pierwsze prowadzenie takich trudności w górach. By jednak zaspokoić swoją żyłkę eksploratorską, proponuję by po powrocie pod ścianę dorzucić jeszcze trochę zapomnianą, a podobno bardzo ładną linię – Bastion (VII-).

Powrót na Osterwę po tygodniu, tym razem w trójkowym, męskim zespole – na celownik obieramy dwa sportowe klasyki. Poranna wilgoć i niepewna pogoda powodują, że zaczynamy od drogi krótszej – biegnącej blisko północno-wschodniego kantu ściany Shangri La (VIII). Wizytówką drogi i jednym z ładniejszych odcinków w całym rejonie jest lekko przewieszona, choć dobrze urzeźbiona płyta na drugim wyciągu. Po południu warunki robią się bardzo dobre (choć kilka razy straszy opadem), czas więc na danie główne – Správny čas (VIII). Jest to jedna z najczęściej powtarzanych ósemkowych dróg na ścianie i nie ma się co dziwić – jej uroda, trzymające trudności i spora różnorodność powodują, że wspinanie daje mnóstwo satysfakcji.

Długi weekend spędzamy w Rudawach, gdy jednak trzeciego dnia wspinania okazuje się, że w Tatrach jest szansa na okno pogodowe – bez wahania postanawiamy przenieść się 500 kilometrów by rozpocząć w nich wreszcie sezon letni. Wysoko w górach nadal mnóstwo śniegu, jest jednak miejsce w którym bez problemu można wspinać się nawet wczesną wiosną – Galeria Osterwy. Po wieczornej ulewie skała z rana jest lekko wilgotna, z każdą minutą jest jednak coraz lepiej, a gdy Słońce pojawia się na ścianie – warunki robią się idealne. Zaczynamy od tradowego mega-klasyka, drogi tria Dieška-Halás-Marek (VII-), na którą wracam po kilku latach (RELACJA). Na drugi cel obieramy sportową Carpe Diem (VIII-), która mimo iż powstała całkiem niedawno (2015) – już zyskała miano jednej z najładniejszych linii na ścianie.

Rudawy Janowickie to bardzo ciekawa alternatywa dla często zatłoczonych Sokolików - rejon oferuje sporo świetnych dróg, zarówno ubezpieczonych, jak i tradowych. Zainteresowanych kompletnym opracowaniem odsyłam do przewodnika Michała Kajcy. U mnie w aktualizowanym co jakiś czas wpisie znajdziecie informacje na temat wybranych polecanych dróg oraz zdjęcia niektórych z nich. Póki co Grupa Pieca i Mostu oraz Krowiarek w Dolinie Janówki, Rozpadła na Garbach Janowickich oraz Fajka i Starościńskie Skały na Janowickim Grzbiecie. Do dyspozycji jest oczywiście dużo więcej skał, na zapoznanie się z rejonem jednak wystarczy - wymienione ściany są jednymi z najczęściej odwiedzanych i na pewno się nie zawiedziemy.